Eigenlijk wilde ik deze blogpost ‘Oma op de composthoop?’ noemen, maar zo’n clickbaiterige titel doet toch echt af aan het geweldige idee dat Recompose is.
Want stel, je hebt je hele leven je afval gescheiden, bent bewust omgegaan met je eten, en je tuin staat vol met planten waar bijen graag aan komen snuffelen. Je doet je best om groen te leven en de aarde te beschermen. Maar dan ga je dood, en dan wordt je begrafenis of crematie eigenlijk per definitie een hele vervuilende toestand. Dat kan toch niet de bedoeling zijn?
Dat vond ook Katrina Spade, van huis uit architecte. Zij was gefrustreerd over de nogal beperkte opties voor milieuvriendelijke begrafenissen. In de VS worden lichamen vaak gebalsemd met chemicaliën (zoals het kankerverwekkende formaldehyde), waardoor begraafplaatsen een belangrijke bron van grondwaterverontreiniging zijn. Cremeren is iets milieuvriendelijker, maar tot voor kort was een plekje op een natuurbegraafplaats de enige milieuvriendelijke én legale manier om een groene begrafenis te organiseren. En daar zijn er in heel de VS maar 160 van. Daarbij zijn eigenlijk alle opties… stervensduur.
Op zoek naar een milieuvriendelijke manier van begraven
Katrina studeerde af op het onderwerp “Of Dirt and Decomposition: Proposing a Place for the Urban Dead” en onderzocht alle mogelijkheden. Die bleken beperkt tot de traditionele begrafenis (te giftig en te duur), crematie (te koolstofintensief) en groene begrafenis op het platteland (te zeldzaam en te afgelegen voor de meeste stadsbewoners). Het zaadje voor gedachten over composteren als een soort ‘crematie in de grond’ was geplant.
Bijna tien jaar onderzoek, plannen, fondsenwerving, experimenteren en niet te vergeten een wetswijziging later kreeg Katrina groen licht van Washington en werd Recompose het eerste full-service ‘organic reduction’ of ‘human composting’ uitvaartcentrum in de Verenigde Staten. Eind 2020 werden de eerste lichamen in de ‘honingraat’ gelegd.
Hoe composteer je een menselijk lichaam? Hoe Recompose werkt
Simpel, denk je, een menselijk lichaam composteer je net zoals je in je tuin composteert, alleen dan zonder eierschalen. Nou, zo ongeveer, maar net wat gezelliger. Een muur die het midden houdt tussen een ruimteschip, witte honingraat en columbarium is where the magic happens, of in liever: een proces van ‘natuurlijke organische reductie’ (NOR). Deze wand bevat de 10 ‘vaten’ van Recompose, elk een zeshoek met daarin een stalen cilinder gevuld met aarde en houtsnippers.
Layin-In
Het moment waarop het lichaam de capsule in gaat noemt Recompose de Layin-In. Dit kan een ceremonie zijn zoals bij elke andere begrafenis, alleen hebben familieleden hier de mogelijkheid zelf houtsnippers en planten uit de eigen tuin op en bij hun overleden naaste te leggen.
Na de ceremonie (die optioneel is) begint het composteringsproces. Goed om te weten: mocht het een van je grootste angsten zijn om levend begraven of gecremeerd te worden, bij NOR hoef je je daar geen zorgen over te maken. De cilinders zijn warm en belucht, dus als je onverhoopt toch levend in zo’n ding belandt, is het er waarschijnlijk vrij gemütlich en kun je gewoon op de deur kloppen om eruit gelaten te worden. Het enige dat het composteringsproces in gang zet is de dood. Toch geruststellend.
Foto’s: recomposelife via Instagram
Let the composting begin
Afijn, het Recompose-proces duurt 30 dagen in een vat vol houtsnippers en stro. Elk vat wordt zorgvuldig gecontroleerd op temperatuur en vochtgehalte – sensoren meten elke 10 minuten de temperatuur – om er zeker van te zijn dat de microben binnenin krijgen wat ze nodig hebben voor een veilige en efficiënte compostering. Elk vat wordt tijdens het proces een paar keer langzaam rondgedraaid. Volgens overheidsvoorschriften moet de grond 72 uur lang een temperatuur van 55°C hebben om ziekteverwekkers zoals fecale coliformen en salmonella veilig te laten ‘wegkoken’. De staat Washington eist ook dat Recompose en een externe partij de verse grond op ziektekimen en zware metalen, waaronder arsenicum, lood en kwik test. Een ander essentieel onderdeel van het proces is zuurstof. Via een set buizen wordt in elk vat lucht geblazen. Een andere set buizen voert de uitlaatgassen af via door koolstof geactiveerde filters.
Na deze 30 dagen verblijf je als verse compost nog een paar weken in zogenoemde ‘curing bins’, waarin de aarde kan rusten en kooldioxide kan blijven uitademen.
“Your’re not a tree, you’re a forest” – als het composteren klaar is
Zodra dat proces is voltooid, kunnen vrienden en uitgekozen familie de grond zelf ophalen of deze doneren aan een ecologisch herstelproject, Remember Land op Bells Mountain bij Vancouver, Washington. Tot nu toe hebben de meesten gekozen voor donatie, want het gaat om nogal wat aarde die bij dit proces ontstaat, en niet iedereen heeft een royale tuin om te bemesten. Je kunt er ook voor kiezen om een klein beetje aarde mee naar huis te nemen en de rest te doneren.
Remember Land nodigt familieleden uit om een bezoek te brengen en de impact te zien die hun dierbare op de plaatselijke omgeving heeft gehad. Omdat jouw aarde wordt samengevoegd met die van anderen, belandt die aarde ook niet bij één boom, maar bij een heel bos.
“You’re not a tree, you’re a forest”
Elliot Rasenick – Remember Land
Pioniers
Inmiddels zijn er 30 mensen gecomposteerd door Recompose. Een van de vaten bevatte bijvoorbeeld het lichaam van Ernest Brooks II, een bekende onderwaterfotograaf. Pionier op het gebied van biologische landbouw Robert Cantisano, ook wel ‘Amigo Bob’ voor intimi, lag in een tweede.
Mensen composteren is in de VS nu legaal in Washington, Colorado en Oregon. Andere staten zijn ermee bezig. Europa is nog niet zo ver, ook al groeit ook hier de vraag naar natuurlijke manieren van begraven. Gelukkig zijn ‘gewone’ natuurlijke begrafenissen op steeds meer plekken mogelijk.
Wat denk jij, voel je wel wat voor composteren, of heb je liever een gewone (natuur)begrafenis waar je nog concreet met een steen of bordje herinnerd wordt? (Ik zelf zie het wel zitten, als ik eerlijk ben, ik vind het een rustgevend idee.)
“We should all be cartwheeling through the compost.”
Elliot Rasenick
Om deze laatste quote te begrijpen moet je echt even de nieuwste video van Ask a Mortician kijken, zie hieronder.
Check voor meer info over Recompose de website: https://recompose.life