In het Nederlandse noorden was het vroeger, kennelijk, ook goed moorden. Nuja, misschien ook beter dat je daar niet aan begint, maar Nederlandse historische true crime podcasts mogen natuurlijk niet ontbreken op Grave Affairs. En omdat ik nu eenmaal graag de geschiedenis in duik, heb ik hierbij mijn favoriete Nederlandse historische true crime podcasts voor je verzameld.
Het geheim van Wijsman
Het is een van de meest geruchtmakende moordzaken van de jaren ’20. Honderd jaar later (we houden hier bij Grave Affairs tenslotte van geschiedenis) is het een van de boeiendste Nederlandse true crime podcasts.
Op oudejaarsavond van het jaar 1921 reist de 32-jarige advocaat Jacques Wijsman van Amsterdam naar Den Haag, op weg naar zijn ouders. Maar als de trein op station Holland Spoor aankomt en de deuren opengaan, ligt Wijsman dood in het gangpad. Met kogels in zijn lijf die daar eerder niet zaten.
De zaak is jarenlang niet van de voorpagina’s af te slaan. Omdat er geen dader wordt gevonden, maar ook omdat Wijsman een geheim blijkt te hebben. Een geheim dat bijna niemand kent, zelfs zijn ouders niet. Maar wij nu wel. Of het ons dichter bij de dader brengt? Er is ook een man met een ‘artiestenhoedje’. Of toch niet?
Extra bonuspunten krijgt deze podcast voor het kijkje in de wereld van de ‘politie van toen’ en wat er toen al mogelijk was (en helaas vooral ook wat niet).
➤ Lees meer over Het geheim van Wijsman
De kasteelmoord
Een kasteel, een moord, en de dorpsdokter als hoofdverdachte. Dat klinkt eerlijk gezegd alsof iemand de gids How not to get murdered in a quaint English village niet goed gelezen heeft… Maar de moord is echt en de verdachte ook. We reizen even af naar West-Vlaanderen. Al snel wordt de Kasteelmoord hier zelfs de meest besproken zaak ooit. Er blijkt een machtsstrijd te zijn geweest tussen de dorpsdokter en een rijke kasteelheer. Er was jaloezie, zwartmakerij en ook nog incest. En er blijken daarnaast nog Nederlanders bij betrokken te zijn… En er is ook een wilde rol voor de media.
Ondanks dat de zaak mij eerder volstrekt onbekend was greep de podcast me in lockdown 1 (of was het 2?) meteen.
➤ Lees meer over De kasteelmoord
De brand in het landhuis
7 december 2003: er is brand op de Zionsburg in Vught. Hierbij komt grootgrondbezitter Ewald Marggraff om het leven. Hij was een ‘excentrieke Brabander’ met zo’n 700 ha (slecht onderhouden) land, een kunstcollectie van ruim 500 schilderijen en een vermogen van 160 miljoen in verschillende belastingparadijzen. Wordt gezegd. Maar na zijn dood zijn geld en schilderijen nergens te bekennen. Hoe zit dat? Wat is waar, en wat niet? Simon Heijmans gaat op zoek.
Nu ik dit schrijf, realiseer ik me (maar weer eens) dat ik gewoon een fan ben van wat in Duitsland de ‘Regionalkrimi’ heet. Misdaadverhalen die niet alleen aandacht hebben voor het misdrijf dat heeft plaatsgevonden, maar ook voor de regio, de mensen en de cultuur, hoe groot of klein de gemeenschap ook is. Dit is een uitstekend voorbeeld. (Plus: mogelijke kunstroof, dat vind ik ook altijd fascinerend.)
➤ Lees meer over De brand in het landhuis
De schrik van Roden
Een martelvilla in Drenthe, twee moorden: tijdens de oorlog kiest een jonge twintiger de kant van de Duitsers. Wie was deze laatste oud-NSB’er van Nederland? Leeft hij nog? En was hij echt de Schrik van Roden – of is dat vooral een mythe? En, waar is Jacob Luitjens gebleven? In deze podcast gaat Trouw-journalist Maarten van Gestel in zeven afleveringen op zoek naar het echte verhaal van Jacob Luitjens. Ik geef eerlijk toe dat ik even moest inkomen bij deze podcast, maar hij is absoluut de moeite waard.
➤ Leer meer over De schrik van Roden
De verdwenen SS’er
In februari 1945 verdwijnt Walter Heinrich, spoorloos. Oké, gebeurde vaker in die tijd, is dat erg? Nuja, er zijn goede redenen om te weten wat er met hem gebeurd is want Walter Heinrich is een oorlogsmisdadiger, een massamoordenaar. En ook de grondlegger van Kamp Amersfoort.
De Verdwenen SS’er is een boeiende zoektocht naar de verdwenen SS-kampcommandant en prikkelt je eigen speurneus. (De mijne in elk geval!)
➤ Lees meer over De verdwenen SS’er
Waar is zuster Gabrielle
Fluks terug naar België, naar Dendermonde om precies te zijn. Hier duikt gerechtsjournalist Philip Heymans in een onopgeloste verdwijningszaak uit 1982. Zuster Gabrielle was een buitenbeentje in het Sint-Vincentius-klooster van Dendermonde: vrijgevochten en populair bij de leerlingen, maar ook koppig en nieuwsgierig. En op een dag was ze weg, foetsie, spoorloos verdwenen. De geruchtenmachine draaide op volle toeren: is ze vermoord door de priester-directeur van het klooster, die er een duister dubbelleven op nahield? Is haar verdwijning in de doofpot gestopt? Is ze gewoon zelf vertrokken, met een Italiaan wellicht? Is er sprake van een doofpotoperatie? We snuisteren in archieven en spreken met getuigen, van Gabrielle’s collegazusters en de familie van de vriend van de hoofdverdachte Philip Heymans tot het bisdom en de speurders die destijds naar Gabrielle zochten. Super boeiende podcast en een intrigerend inkijkje in het kloosterleven.
➤ Lees meer over Waar is zuster Gabrielle
Verraad van de Jordaan
Wat doe je als je bij toeval ontdekt dat een groot deel van je familie fout was in de oorlog? Erstmal even flink schrikken, zou ik denken. Het overkomt Stephanie Biesheuvel als ze in een artikel in de krant ziet dat haar overgrootvader genoemd wordt als de mogelijke verrader van Anne Frank. De familie heeft altijd gezwegen, maar Stephanie gaat op zoek naar het echte verhaal. De podcast gaat niet alleen over de oorlog en familiegeheimen en wie goed en wie fout was, maar ook over wat trauma en zwijgen met volgende generaties doen.
➤ Lees meer over Het verraad van de Jordaan
Tip: Stephanie Biesheuvel heeft ook een prachtig boek geschreven over haar zoektocht: Het verraad van de Jordaan
De Nederlandse bewaaksters van Auschwitz
Gesproken over ‘fout in de oorlog’, wat beweegt jonge vrouwen ertoe kampbewaaksters te worden in Auschwitz? 25.000 Nederlanders zijn in de Tweede Wereldoorlog bij de SS. 24 van hen worden bewaker in Auschwitz. Onder hen zijn negen vrouwen. In deze podcast onderzoeken Stijn Reurs (historicus) en Harm van Atteveld (journalist van EenVandaag) wie deze vrouwen waren, wat ze deden, waarom ze dat deden en wat ze hun kinderen vertelden. Dat vertellen de kinderen o.a. zelf, wat heel bijzonder is. Ook overlevenden die de vrouwen in de kampen hebben meegemaakt komen aan het woord.
➤ Lees meer over De Nederlandse bewaaksters van Auschwitz
De gestolen kinderen
Mirjam is in 1972 geadopteerd vanuit Chili en heeft het idee dat er iets totáál niet klopt aan die adoptie. Ze heeft contact gekregen met haar Chileense familie… die na DNA-onderzoek helemaal haar familie niet blijkt te zijn. Trouw-journalist Petra Vissers gaat samen met haar op zoek naar de waarheid achter het schimmige adoptieverhaal. Petra neemt ons mee naar Chili, waar iedereen een ander de schuld geeft, een Nederlandse non geen non blijkt te zijn en vooral heel veel vrouwen wonen die hun kind nooit hebben willen afstaan.
➤ Lees meer over De gestolen kinderen
Old cases, de moorden van toen
Old Cases de Moorden van Toen neemt ons mee naar de duisterder kanten van Twente en de Achterhoek. Niet alleen dat, we nemen ook een deep dive in het rechtssysteem van vroeger, waar we ook wat onfrisse vonnissen tegenkomen. Ophanging, radbraking, je kent het wel… Kun je gelukkig veilig vanaf je eigen bank luisteren…
➤ Lees meer over Old cases, de moorden van toen
Onland
Onland is geen whodunnit, maar een whatsdunnit. Het verhaal begint als de 12-jarig Rinie Wielheesen op een koude en donkere winteravond wordt verkracht en vermoord. De moordenaar wordt niet gepakt. Deze akelige moord slaat diepe wonden in de kleine gemeenschap, sterker nog, voor velen is deze moord is het trauma van de Achterhoek.
Rinie Wielheesen was het buurmeisje van programmamaker Joost Engelberts. In deze podcast gaat hij terug naar zijn geboortestreek om meer te weten te komen over wat er gebeurd is en vooral, wat de impact op het Onland was. Ik vond vooral interessant te horen hoe mensen die eigenlijk niet wilden praten uiteindelijk toch hun verhaal willen doen.
➤ Lees meer over Onland
Bonuspodcasts
Heb je nog geen genoeg van Nederlandse true crime podcasts, dan is er uiteraard nog veel meer…
- Monsters in het bos, strikt genomen misschien geen true crime podcast, maar wat er vroeger met psychiatrische patiënten gebeurde is toch zeker wel een misdaad te noemen en deze podcast van Aafke Romeijn en haar man Bram is echt heel boeiend.
- Binnenkort gaan we het op Grave Affairs nog hebben over Nederlandse true crime podcasts over kunstroof hebben, en over gerechtelijke dwalingen en over dingen als TBS enzo.
- Maar als je nou helemaal niet kunt wachten, dan heb je hier nog nog veel meer Nederlandse true crime podcasts.
- Zoek je Britse true crime podcasts? Heb ik natuurlijk voor je. Meer dan 40 zelfs.
- Liever Duits? Dan zijn dit meer dan 25 Duitse true crime podcasts.