Picture this*: de VS, late 19e eeuw. Het land bruist van energie en ambitie en de meeste mensen hebben goudkoorts.
Maar er zijn twee mannen die hun fortuin zoeken in iets heel anders: botten. Niet zomaar botten, nay nay: dinosaurusbotten.
The Bone Wars staan op het punt te beginnen…
Toen Marh en Cope nog the ‘Bone Bros’ waren…
Onze hoofdrolspelers zijn twee paleontologen: Edward Drinker Cope van de Academy of Natural Sciences in Philadelphia en Othniel Charles Marsh van Yale’s Peabody Museum of Natural History. De twee heren zouden de geschiedenis ingaan als de meest verbeten rivalen die de wetenschap ooit heeft gekend. Hun rivaliteit bracht beide wetenschappers naar de rand van zowel de financiële als de professionele afgrond.
Het begon allemaal onschuldig. Sterker nog, Cope en Marsh waren aanvankelijk zelfs vrienden. In 1868 nodigde Cope Marsh uit om met hem mee te gaan op een fossielenjacht in New Jersey. Gewoon, als collega’s.
Wist hij veel dat dit een recept voor decennialange ellende zou zijn…
Marsh was namelijk dusdanig onder de indruk van de enorme rijkdom van de vindplaats, dat hij achter Cope’s rug om lokale mijnwerkers omkocht om toekomstige fossielen naar zijn collectie in Connecticut te sturen in plaats van naar die van Cope in Philadelphia. It’s mine! My precious!
Toen Cope dit verraad ontdekte, was hij natuurlijk woest, want wat de fuck. (Zeg nou zelf, dit was gewoon een dick move van Marsh.)
Het zaadje voor een vete was geplant…
Dankzij The Bone Wars hebben we wel de triceratops ontdekt. Dat dan weer wel.
Spiegeltje spiegeltje, wie is de beste paleontoloog?
Want stel je voor dat je op een dag wakker wordt en besluit dat je niet conducteur wilt worden, maar dat je koste wat het kost de beste dinobottenvinder wilt zijn. ’s Werelds grootste paleontoloog, dat ben jij toch zeker?! Zo moet het het Cope en Marsh vergaan zijn, stel ik me voor. Ze trokken naar de uitgestrekte prairies en ruige bergen van Colorado, Nebraska en Wyoming, waar de rijkste fossielenbedden van Amerika lagen. Cope en Marsh waren vastbesloten om elke centimeter van het gebied uit te kammen.
En bingo, want het droge, bergachtige terrein van deze streken bleek een schat aan prehistorische overblijfselen te bevatten.
Van 1877 tot 1892 gebruikten Cope en Marsh hun rijkdom en invloed om expedities te financieren en lokale fossielenjagers in te zetten. Dit was beter dan goud vinden!
Maar dit was geen keurige wetenschappelijke expeditie. Nee, dit was de grote bottenoorlog. Cope en Marsh gebruikten alle middelen die ze konden bedenken om elkaar te dwarsbomen. Ze betaalden spionnen om elkaars kampen te infiltreren. Ze saboteerden elkaars opgravingen. Ze gebruikten dynamiet om fossielen op te blazen, alleen maar zodat de ander ze niet kon krijgen, of om juist zo snel mogelijk hun ‘eigen’ fossielen uit te graven.
Klinkt als een soapserie, was het ook.
Ook de diplodocus werd ontdekt tijdens The Bone Wars.
Publicatieoorlog
Het bleef namelijk niet bij sabotage in het veld. Cope en Marsh voerden ook een genadeloze publicatieoorlog. Ze schreven artikelen waarin ze elkaar voor rotte vis uitmaakten en beschuldigden van plagiaat. Ze trokken elkaars ontdekkingen in twijfel en waren niet vies van een persoonlijke aanval. Hun eigen werk werd zo snel mogelijk gepubliceerd, puur om de ander af te troeven. Cope kocht zelfs het tijdschrift American Naturalist op om altijd een platform ter beschikking te hebben om Marsh belachelijk te maken.
In 1869 vernederde Marsh Cope in het openbaar door hem er weinig fijntjes op te wijzen dat hij plesiosaurus Elasmosaurus verkeerd had gereconstrueerd door zijn hoofd op het puntje van zijn staart te plaatsen in plaats van op zijn nek. Oeps. Deze pijnlijke fout bleef Cope jaren achtervolgen en zorgde ervoor dat hij Marsh nog intenser haatte. And the Bone Wars continued…
Baanbrekende ontdekkingen
Je zou haast niet meer verwachten dat al dit gehakktetak überhaupt nog ergens toe geleid heeft, met twee wetenschappers die vooral bezig waren elkaar te treiteren, maar niets is minder waar. Hoewel hun rivaliteit op z’n zachtst gezegd nogal destructief was, leidden The Bone Wars juist tot een explosie van paleontologische ontdekkingen. Cope en Marsh ontdekten meer nieuwe dinosaurussoorten dan wie dan ook voor hen. Tegen het einde van hun vete waren er maar liefst 136 nieuwe soorten (!) dinosaurussen ontdekt. Onder hun vondsten bevonden zich enkele van de meest iconische dinosaurussen die we nu kennen:
- Triceratops
- Stegosaurus
- Allosaurus
- Apatosaurus/Brontosaurus
- Diplodocus (lees hier verder over de beroemdste diplodocus ooit, Dippy)
Gehavend uit de strijd
De rivaliteit bereikte zijn dieptepunt in de jaren 1890 toen Cope besloot om zijn ‘nucleaire wapen’ los te laten. Hij had namelijk (kennelijk de tijd gehad… en) een nauwgezet dossier bijgehouden van elke misstap die Marsh in de loop der jaren had begaan. Cope bood dit dossier aan een schrijver van The New York Herald aan, wat resulteerde in een vernietigend exposé dat Marsh beschuldigde van plagiaat, fraude en corruptie. (Anno 2025 had hij geheid ook gepost op r/nuclearrevenge, verder overigens best een vermakelijke subreddit, maar dit geheel terzijde.)
Tegen 1892 hadden beide mannen hun fortuin uitgegeven aan hun obsessieve zoektocht en geruzie. Ze waren financieel geruïneerd en jarenlange publieke beschuldigingen en hufterig gedrag in het veld hadden hun reputaties ook weinig goeds gebracht. (Héél vreemd ja…)
Wat we hebben overgehouden aan The Bone Wars
Allereerst: triceratops. Het is toch mijn favoriete dinosaurus.
The Bone Wars wakkerden bovendien de publieke belangstelling voor dinosaurussen aan op een manier die nooit eerder was vertoond. Plotseling wilde iedereen meer weten over deze fascinerende dieren. Het leidde tot een explosie van paleontologisch onderzoek die tot op de dag van vandaag voortduurt. Het enorme aantal nieuwe soorten dat in deze periode werd geïdentificeerd, legde de basis voor wat we vandaag begrijpen van de diversiteit en evolutie van dinosaurussen.
De dubieuze werkwijze van Cope en Marsh wierpen echter ook een lange schaduw over het vakgebied. Hun haast om te publiceren leidde tot vele fouten en buitengewoon dubieuze classificaties die pas na jaren ontward konden worden. De vernietiging van fossielen en vindplaatsen in naam van de ‘competitie’ resulteerde bovendien in het onherstelbare verlies van waardevolle wetenschappelijke gegevens. Bovendien dreigde het publieke spektakel van hun vete de geloofwaardigheid van de paleontologie als serieuze wetenschap te ondermijnen. Het duurde jaren voordat het vakgebied hersteld was van de schade die Cope en Marsh met hun Bone Wars hadden aangericht.
De ontdekking van de stegosaurus, ook een gevolg van The Bone Wars
Kortom…
The Bone Wars zouden niet misstaan in een aflevering van de podcast Cautionary Tales (aanrader, overigens), over hoe persoonlijke ambitie en rivaliteit de wetenschappelijke vooruitgang tegelijkertijd kunnen stimuleren en verstoren. Edward Drinker Cope en Othniel Charles Marsh verlegden, gedreven door hun haat voor elkaar, de grenzen van paleontologische ontdekkingen. En ook de grenzen van de wetenschappelijke ethiek, helaas.
… de nalatenschap van The Bone Wars is complex
De dinosaurussen die Cope en Marsh opgroeven spreken nog steeds tot de verbeelding en vormen tot op de dag van vandaag een bron van informatie voor wetenschappelijk onderzoek.
Uiteindelijk zorgden de fouten en excessen van de beide heren voor strengere normen voor het verzamelen, beschrijven en classificeren van fossielen. (Houd dat dynamiet uit de buurt van die fossielen, in godsnaam!) Hun rivaliteit, ondanks alle narigheid, luidde de gouden eeuw van de ontdekking van dinosaurussen in en veranderde voor altijd onze kijk op het prehistorische verleden van de aarde.
En laten we eerlijk zijn, er zit toch ook iets woest-romantisch in dat gesteggel van Cope en Marsh. Twee briljante wetenschappers, gedreven door ambitie en rivaliteit, die tot het uiterste gaan in hun zoektocht naar kennis… En ja, meer dan een eeuw nadat de laatste schop in de grond werd gestoken, hebben we het er nog steeds over…
Ondanks dat zou ik willen zeggen: wees geen Marsh, wees geen Cope, en houd dynamiet en dinosaurusbotten ver uit elkaar. Wees in plaats daarvan liever een David Attenborough, die kun je tenminste zonder je te schamen aan je ouders voorstellen…
Meer lezen over The Bone Wars
- The Bitter Dinosaur Feud at the Heart of Paleontology, BBC
- O.C. Marsh and E.D. Cope: A Rivalry, PBS
- A Settler Colonial View on the “Bone Wars”, Alexander Bräuer, Universität Rostock
- The 20-Year Bone Wars that Changed History, Bob Strauss, Thought Co.
- The Bone Wars: Clash of the Dinosaur Hunters, Nicky Dee
- Bone Wars, Tom Rea
- The Bone Wars uitgelegd voor kinderen, door Jane Kurtz
*Nooit een kans voorbij laten gaan om Sophia Petrillo te citeren. (Dit was de laatste keer dat ik het uitlegde, beloofd.)
Uitgelichte afbeelding: bewerking van foto’s door Frederick Gutekunst – File: Othniel Charles Marsh – Brady-Handy.jpg and File:Cope Edward Drinker 1840-1897.png, Public Domain, via Wikimedia Commons.
Tekst door mij, verder in beeld: stegosaurus en diplodocus. Marsh staat links, Cope rechts.
Bewaar The Bone Wars voor later
